4-тиркеме
Мамлекеттик жана жеке нотариустардын
кесиптик ишине текшерүү жүргүзүүнүн тартиби
1. Жалпы жоболор
1. Ушул Тартип мамлекеттик жана жеке нотариустардын кесиптик ишине текшерүү жүргүзүү маселелерин жөнгө салат.
2. Бул Тартип нотариустар тарабынан жүрүм-турумдун этикалык ченемдерин бузуу фактылары боюнча текшерүүлөрдү (кызматтык териштирүүлөрдү) уюштурууга колдонулбайт.
3. Нотариустарды текшерүү пландуу, пландан тышкаркы (кызматтык) болушу мүмкүн.
4. Пландуу текшерүүлөр Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинин (мындан ары - министрлик) буйругу менен бекитилген, текшерүүлөрдү жүргүзүүнүн ар жылдык пландарына ылайык текшерүүлөр жүргүзүлгөн жылдан мурдагы жылдын 15-декабрынан кечиктирилбестен жүргүзүлөт.
Текшерүүлөрдү жүргүзүү планына төмөнкү учурларда министрликтин буйругу менен тиешелүү өзгөртүүлөр киргизилиши мүмкүн:
1) жүйөлүү себептер менен нотариус жумуш ордунда болбогондо;
2)нотариус дарыланганда;
3)өзгөчө абал киргизилсе.
5.Текшерүүлөрдүн планында мамлекеттик нотариалдык кеңсенин же нотариалдык округдун аталышы, текшерилүүчү нотариустун аты-жөнү, текшерүү жүргүзүүнүн мөөнөтү (календардык ай) көрсөтүлөт.
6.Текшерүүлөрдүн бекитилген ар жылдык пландары Нотариаттын бирдиктүү маалыматтык тутуму (мындан ары-НБМТ) аркылуу Кыргыз Республикасынын Нотариалдык палатасына жиберилет жана нотариустардын таанышуусу үчүн министрликтин расмий сайтына жайгаштырылат.
7. Текшерүүнүн жыйынтыгы жөнүндө маалымкат министрлик тарабынан 15 жумушчу күндүн ичинде каралууга тийиш.
8. Текшерүүлөрдүн жыйынтыгы боюнча маалымкаттар нотариустун өздүк ишинде сакталат.
2. Текшерүүнүн негизги милдеттери
9. Мамлекеттик жана жеке нотариустардын (мындан ары - нотариустардын) кесиптик ишин текшерүүнүн негизги милдеттери төмөнкүлөр:
1) жасалуучу нотариалдык иш-аракеттердин Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарынын, жарандардын жана юридикалык жактардын укуктарын жана мыйзамдуу кызыкчылыктарын коргоо үчүн нотариалдык ишти жөнгө салуучу башка ченемдик укуктук актылардын талаптарына ылайык келишин текшерүү;
2) нотариустар тарабынан нотариалдык иш кагаздарын жүргүзүү эрежелеринин сакталышын текшерүү;
3) нотариалдык ишти уюштурууну, анын ичинде жеке нотариалдык кеңсенин же нотариалдык бюронун жайына, жабдууларына жана таризделишине, жарандарды кабыл алууну уюштурууга жана нотариустун иш режимине, нотариалдык кеңсенин же нотариалдык бюронун кадрдык камсыздалышына жана материалдык-техникалык жабдылышына карата коюлуучу талаптардын сакталышын текшерүү;
4) аныкталган мыйзам бузуулардын себептерин жана шарттарын талдоо, аларды жоюу ыкмалары жана алардын алдын алуу;
5) нотариалдык иш-аракеттердин айрым түрлөрү боюнча нотариалдык практиканы жалпылоо;
6) нотариустарга методикалык жардам берүү;
7) нотариустардын кесиптик квалификациясын жогорулатууну сактоосун текшерүү;
8) нотариалдык ишти уюштуруунун оң тажрыйбаларын жайылтуу.
3. Комиссиянын ыйгарым укуктары
10. Текшерүү жүргүзүү үчүн үч жана андан ашык адамдан турган комиссия түзүлөт, ага Юстиция министрлигинин нотариат маселелерин тейлеген башкармалыгынын кызматкерлери, аймактык юстиция башкармалыгынын кызматкерлери жана Кыргыз Республикасынын Нотариалдык палатасынын өкүлдөрү кирет.
11. Министрликтин буйругу менен комиссиянын курамы жана текшерүүнүн башталган күнүбекитилет.
12. Айрым пландык, пландан тышкарытекшерүүлөр Министрликтин буйругу менен юстициянын аймактык башкармалыгына тапшырылат. Бул учурда комиссиянын курамы жана текшерүүнүн башталган күнү юстициянын аймактык башкармалыгынын буйругу менен бекитилет.
13.Текшерүүнүн жүргүзүү мөөнөтү 5 жумушчу күндөн ашпоого тийиш. Ушул Тартиптин 4-пунктунда көрсөтүлгөн учурларда, текшерүүнүн жүргүзүү мөөнөтү министрликтин тиешелүү буйругу менен узартылат.
14.Пландык жана пландан тышкары текшерүүнүн конкреттүү күнү жөнүндө комиссиянын мүчөлөрүнө жана нотариуска ал жүргүзүлгөнгө чейин 5 жумушчу күндөн кечиктирилбестен маалымдалат.
15.Текшерүү жүргүзүү процессинде нотариустардын укуктары сакталууга тийиш.
16.Комиссия мүчөлөрү текшерүү жүргүзүүдө калыс, көз карандысыз, Кыргыз Республикасынын Конституциясын, башка ченемдик укуктук актыларын жана ушул Тартипти жетекчиликке алат.
17.Комиссия мүчөлөрү төмөнкүлөргө милдеттүү:
1)текшерүү материалдарында камтылган купуя маалыматты ачыкка чыгарбоого;
2) эгерде ал текшерүү жүргүзүлүп жаткан адамдын жакын тууганы болсо, аны комиссияга киргизүү жөнүндө маселени кароодо өзүнүн баш тартуусун билдирүүгө.
18. Пландуу текшерүүлөрдү жүргүзүүнүн алдында комиссия келип түшкөн даттанууларды, кайрылууларды, арыздарды, нотариустун иши жөнүндө отчетторду, мурдагы текшерүүлөр жөнүндө маалымкаттарды тандап алат жана изилдейт, нотариустун жазык жоопкерчилигине тартылганы жөнүндө, Кыргыз Республикасынын аймагында соттуулугу болгондугу же болбогондугу жөнүндө маалыматтарды, ошондой эле текшерилип жаткан нотариустун кесиптик ишине байланышкан башка маалымкаттарды жана материалдарды сурайт.
Комиссия нотариустардан текшерүүнүн предмети болуп саналган бардык зарыл документтерди алууга жана НБМТга кирүүгө укуктуу.
19. Кылмыш белгилери табылган учурда текшерүүнүн материалдары тиешелүү укук коргоо органына жиберилет.
4. Пландуу текшерүүлөрдү жүргүзүүнүн тартиби
20. Нотариустун кесиптик ишин текшерүү 5 жылда бир жолу жүргүзүлөт. Нотариалдык ишти жүзүүгө биринчи жолу киришкен нотариустун ишин биринчи текшерүү мамлекеттик нотариус кызматка дайындалгандан же жеке нотариус лицензия алгандан кийин бир жылдан кийин жүргүзүлүүгө тийиш.
21.Пландуу текшерүүнүн предмети:
1)нотариустун нотариалдык ишин уюштуруу;
2) нотариалдык иш жүргүзүү, иштердин номенклатурасы, иштердин наряддары, мурастык иштер, архив;
3) кагаз жана электрондук түрдө нотариалдык иш-аракеттерди каттоо реестрин жүргүзүү тартиби (мындан ары – реестрлер);
4) мурастык иштерди эсепке алуунун реестрин (китебин) кагаз жана электрондук түрдө жүргүзүүнүн тартиби;
5) мурастык иштерди эсепке алуунун алфавиттик реестрин (китебин) кагаз жана электрондук түрдө жүргүзүүнүн тартиби;
6) кагаз жана электрондук түрдө керээздердин эсепке алуу алфавиттик китебин жүргүзүүнүн тартиби;
7) номенклатурага киргизилген кагаз жана электрондук түрдөгү журналдарды жана китептерди жүргүзүүнүн тартиби;
8) нотариалдык иш-аракеттерди жасоодо мамлекеттик алымдын алынышынын тууралыгы жана отчеттуулук;
9) нотариалдык иш-аракеттерди жасоодо мыйзамдуулуктун сакталышы;
10) террористтик ишти каржылоого жана кылмыштуу кирешелерди легализациялоого (адалдоого) каршы аракеттенүү чөйрөсүндөгү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын аткарылышын сактоо.
22. Нотариус текшерүү жүргүзүү үчүн тиешелүү шарттарды түзөт жана комиссиянын мүчөлөрүнө НБМТна жеткирүүнү камсыздоо менен текшерүүнүн предмети болуп саналган бардык зарыл документтерди берет.
23. Пландуу текшерүүнүн жүрүшүндө комиссия тарабынан реестрлерди, наряддарды, мурастын иштерди, журналдарды жана китептерди тандап текшерүү жүргүзүлөт.
24. Террористтик ишти каржылоого жана кылмыштуу кирешелерди легалдаштырууга (адалдоого) каршы аракеттенүү чөйрөсүндөгү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын талаптарынын нотариустар тарабынан сакталышын текшерүү Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2018-жылдын 25-декабрындагы № 606 токтому менен бекитилген террористтик ишти каржылоого жана кылмыштуу кирешелерди легалдаштырууга (адалдоого) каршы аракеттенүү чөйрөсүндөгү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын аткарылышына текшерүү жүргүзүү тартиби жөнүндө жобого ылайык жүргүзүлөт.
25. Текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча комиссия текшерүү жүргүзүлгөн күндөн тартып үч жумушчу күндөн кечиктирбестен эки нускадагы маалымкатты түзөт, ага текшерүү жүргүзүлгөн комиссиянын мүчөлөрү жана нотариус кол коет.
Маалымкатта текшерүүнүн негиздери жана мезгили, мыйзамдын тиешелүү ченемдерине милдеттүү түрдө шилтеме берүү менен аныкталган укук бузуулардын сыпаттамасы, нотариалдык иштин деңгээли жана сапаты, нотариустун ишин жалпы баалоо, табылган кемчиликтерди жана мыйзам бузууларды жана бул бузууларга алып келген себептерди талдоо, ошондой эле нотариуска зарыл болгон чараларды көрүү жөнүндө сунуштамалар жана тыянактар чагылдырылууга тийиш.
26. Аныкталган тартип бузуу фактылары боюнча комиссия мүчөлөрү нотариустан жазуу жүзүндөгү түшүндүрмөлөрдү талап кылат.
27. Эгерде текшерүү учурунда нотариустун атынан нотариалдык иш-аракеттерди башка адамдар, анын ичинде жеке нотариустун жардамчысы анын аты жазылган мөөрүн, НБМТна кирүү укугу бар квалификациялуу электрондук кол тамгасын колдонуу менен жасалгандыгы аныкталса, комиссиянын мүчөлөрү тарабынан тиешелүү акт түзүлөт.
28. Эгерде, текшерүү жүргүзүлгөн маалымкат менен нотариус таанышуудан же ага кол коюудан баш тартса, тиешелүү акт түзүлөт, ага комиссиянын бардык мүчөлөрү кол коет.
29. Эгерде, текшерүү жүргүзгөн комиссиянын сын-пикирлери менен нотариус макул болбосо, ал маалымкатка кол койгон учурда да, ошондой эле текшерүүнүн натыйжалары министрлик тарабынан каралганга чейинки мөөнөттө өзүнүн жазуу жүзүндөгү негизделген каршы пикирлерин (тиешелүү документтерди тиркөө менен) берүүгө укуктуу.
30. Текшерүүнүн жыйынтыгы жөнүндө маалымкатта аныкталган кемчиликтерди жана колдонуудагы мыйзамдарды бузууларды четтетүү боюнча чараларды көрүү мөөнөтү белгиленет.
31. Маалымкатта белгиленген мөөнөттө нотариус кемчиликтерди жана тартип бузууларды жоюу жөнүндө маалыматты министрликке жиберет.
5. Пландан тышкары текшерүүлөрдү жүргүзүүнүн тартиби
32. Пландан тышкары текшерүү төмөнкү негиздер боюнча жүргүзүлөт:
1) аныкталган кемчиликтерди жана колдонуудагы мыйзамдарды бузууларды жоюу боюнча чараларды көрүү үчүн комиссия тарабынан белгиленген мөөнөттүн бүтүшү;
2) жарандардын, анын ичинде жеке ишкерлердин, юридикалык жактардын арыздарын, мамлекеттик органдардан, соттордон, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынан жана жалпыга маалымдоо каражаттарынан министрликке нотариус тарабынан лицензиялык талаптарды бузгандыгы жөнүндө маалыматтарды тастыктаган документтерди жана материалдарды тиркөө менен түшкөндө.
3) лицензиянын колдонулушу токтотулган мөөнөттүн бүтүшү.
33. Пландан тышкары текшерүү документалдык же жерине чыгуу түрүндө жүргүзүлөт.
34. Пландан тышкары текшерүүнүн күнү нотариуска кабарлоо билдирилбейт.
35. Пландан тышкары текшерүү келип түшкөн даттануунун (арыздын) чегинде жүргүзүлөт. Пландан тышкары текшерүүнүн жүрүшүндө Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарын бузуулар аныкталган учурда нотариустун жалпы ишин текшерүү дайындалат.
36. Пландан тышкары текшерүүнүн жыйынтыгы боюнча эки нускадагы маалымкат түзүлөт. Маалымкатта текшерүүнүн жыйынтыктары, мыйзамдын тиешелүү ченемдерине милдеттүү түрдө шилтеме берүү менен аныкталган укук бузуулардын сыпаттамасы, табылган кемчиликтерди жана мыйзам бузуулардын жана бул бузууларга алып келген себептерди талдоо, нотариустун ишине жалпы баалоо берүү, ошондой эле нотариуска зарыл болгон чараларды көрүү жөнүндө сунуштамалар жана тыянактар чагылдырылууга тийиш.
37. Пландан тышкары текшерүүнүн жыйынтыктары ушул Тартиптин 4, 10. пункттарында каралган тартипте таризделет жана каралат.