Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө» Кыргыз Республикасынын мыйзамынын долбооруна МААЛЫМ КАТ-НЕГИЗДЕМЕ

Ушул “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө ченемдерин Кыргыз Республикасынын Конституциясына, ошондой эле башка ченемдик укуктук актыларга  ылайык келтирүү максатында иштелип чыккан.

Алсак, «Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актылары жөнүндө» мыйзамдын 12-беренесине ылайык, Преамбула (киришүү) – ченемдик укуктук актынын милдеттүү эмес өз алдынча бөлүгү, анда актыны кабыл алуунун (чыгаруунун) себептери, шарттары жана максаттары жөнүндө маалыматтар камтылат. Преамбулага ченемдик буйрумдарды киргизүүгө жол берилбегендиктен, мыйзам долбоору менен “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын преамбуласын мыйзамдын предметин регламенттеген 1¹-берене түрүндө берүү сунушталууда.

Ошол эле мезгилде, 2017-жылдын 15-январында 2016-жылдын 28-декбарындагы № 218 «Кыргыз Республикасынын Конституциясына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө» 2016-жылдын 11-декабрындагы референдум менен кабыл алынган мыйзам күчүнө кирген.

Аталган мыйзам менен Конституциянын 6, 16, 20, 24, 26, 36, 41, 50, 64, 68, 70, 72, 74, 75, 81, 84, 86, 87, 89, 94, 95, 96, 102, 104-беренелерине өзгөртүүлөр киргизилген.

Атап айтканда Конституциянын 72-беренесине ылайык, Жогорку Кеңештин депутаты илимий, педагогикалык жана башка чыгармачылык иштерди аткара алат.

Жогорку Кеңештин депутаты Премьер-министрдин же биринчи вице-премьер-министрдин кызмат ордуна депутаттык мандатын жана Жогорку Кеңештин пленардык жыйындарында добуш берүү укугун сактоо менен дайындалышы мүмкүн. Премьер-министрдин же биринчи вице-премьер-министрдин кызмат ордуна дайындалган депутаттын башка ыйгарым укуктарын ишке ашыруунун жана чектөөнүн тартиби жана шарттары мыйзамдар менен аныкталат.

Премьер-министрдин же биринчи вице-премьер-министрдин кызмат ордундагы Жогорку Кеңештин депутатынын аталган кызматтан кетүүсү, бошотулушу жана милдеттерин аткарууну токтотушу анын депутаттык ыйгарым укуктарын толук көлөмдө калыбына келтирүүгө алып келет.

Ушуга байланыштуу, долбоор менен “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 6-беренесине тийиштүү өзгөртүүлөр киргизилүүдө.

Мындан тышкары долбоордун 1-беренесинин 4-бөлүгү менен аны конституциянын 72-беренесинин 1-бөлүгүнө ылайык келтирүү жагында “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 24-беренесинин 3-бөлүгүнө   өзгөртүү киргизүү сунушталууда.

Ошону менен, “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 28-беренесинин төртүнчү бөлүгүнүн үчүнчү абзацына ылайык Жогорку Кеңеш негиздер пайда болгон учурда  депутатты кылмыш-жаза жоопкерчилигине тартуу жөнүндөгү башкы прокурордун же соттун сунуштамасын канааттандыруу жөнүндөгү өз чечимин кайра кароосу мүмкүн.

Бирок аталган ченем менен мындай чечимди кайра карап чыгуунун тартиби, мөонөтү жана негизи ачылып берилбейт. Ошентип  укук колдонуу практикасында жогоруда белгиленген жагдайлар коррупциялык жосундарга, ошондой эле кылмыш-жаза процессине кийлигишүүгө алып келиши мүмкүн.

Мындан сырткары  эл аралык мыйзамдарга жана  иштөөдөгү улуттук ченемдерге   жүргүзүлгөн талдоонун жыйынтыгы боюнча  сунушталган   долбоордун ченемдери    колдонуудагы   ченемдик укуктук актыларга  каршы келбейт,  ошондой эле  долбоор  жөнгө салуучу таасирди талдоону   талап кылбайт, анткени ишкердик иш-аракетти жөнгө салууга багытталган эмес.

Ошондой эле, сунушталган долбоор жарандардын жана юридикалык жактардын кызыкчылыктарын козгобогондугун, ошондой эле ишкердикти жөнгө салууга багытталбагандыгын эске алуу менен «Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актылары жөнүндө»  Мыйзамынын  22-беренесинин  талаптарына  ылайык  бул долбоор      коомдук талкуулоо жүргүзүүнү талап кылбайт.

Ушуну менен,   белгиленген     долбоорду кабыл алуу  социалдык, экономикалык, укуктук, укук коргоочулук, гендердик, экологиялык, коррупциялык кесепеттерге алып келбээрин  кошумча маалымдайбыз.

Аталган долбоорду кабыл алуу  мамлекеттик бюджеттен  кошумча каржы чыгымдарын  талап кылбайт.

Министр                                                                                                                 У. Ахметов